Văn phòng Chính phủ tổ chức tập huấn, hướng dẫn xác định chỉ số phục vụ chỉ đạo, điều hành

Hội nghị được chủ trì bởi ông Nguyễn Quang Tùng, Phó Vụ trưởng Vụ Thư ký biên tập (Văn phòng Chính phủ), phụ trách Trung tâm Thông tin chỉ đạo điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, cùng ông Chinone Koichi - Cố vấn trưởng Dự án JICA. Tham dự còn có nhiều chuyên gia Nhật Bản, đại diện các bộ, ngành và địa phương.

Xây dựng Bộ chỉ số chỉ đạo, điều hành là nhiệm vụ mới, khó, cần sự quan tâm, chỉ đạo của lãnh đạo các cấp

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, ông Nguyễn Quang Tùng nhấn mạnh: Xây dựng Bộ chỉ số chỉ đạo, điều hành là bước khởi đầu quan trọng để đưa toàn bộ hoạt động của Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương lên môi trường điện tử. Đây không chỉ là nhiệm vụ kỹ thuật mà là quá trình thay đổi căn bản tư duy quản lý, đòi hỏi sự tham gia đồng bộ của cả hệ thống hành chính nhà nước.

Thời gian qua, Văn phòng Chính phủ đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Ngân hàng Nhà nước, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Trung tâm Dữ liệu quốc gia cùng nhiều địa phương như TP. Hồ Chí Minh, Huế… nhằm kết nối và chia sẻ dữ liệu. Việc làm này bước đầu hỗ trợ hiệu quả cho công tác phân tích, dự báo, giúp lãnh đạo Chính phủ và các cấp ra quyết định nhanh chóng, chính xác.

Đặc biệt, trong khuôn khổ hợp tác với Chính phủ Nhật Bản và Tổ chức JICA, Việt Nam đã nhận được nhiều hỗ trợ thiết thực về cải cách thủ tục hành chính, chuyển đổi số, trong đó có kinh nghiệm quý về xây dựng bộ chỉ số phục vụ điều hành.

Tại hội nghị, các đại biểu đã được Cục Kiểm soát Thủ tục hành chính giới thiệu tài liệu hướng dẫn xây dựng Bộ chỉ số chỉ đạo, điều hành và tham gia nhiều phiên thảo luận sôi nổi. Đại diện Bộ Tài chính đặt vấn đề: liệu mô hình xây dựng bộ chỉ số tại Nhật Bản có thể áp dụng cho Việt Nam, đặc biệt liên quan đến chia sẻ dữ liệu và triển khai theo từng lĩnh vực?

Giải đáp thắc mắc này, ông Onishi Hiromichi - chuyên gia pháp lý của JICA cho biết: ở Nhật Bản, việc xây dựng bộ chỉ số điều hành luôn được đề cập trong các văn bản, phiên họp nội các. Tuy nhiên, chỉ số không phải mục tiêu cuối cùng mà là công cụ để Chính phủ nắm bắt phản hồi về chính sách, từ đó điều chỉnh kịp thời.

Ông Hiromichi nhấn mạnh kinh nghiệm xây dựng chính sách dựa trên bằng chứng (EBPM). Đây là cách tiếp cận toàn diện, gắn với việc kết nối, phân tích dữ liệu, đào tạo nhân lực, tận dụng AI và big data của cả khu vực công lẫn tư nhân. Nhật Bản cũng đã xây dựng cổng thông tin "hiển thị hóa" các chỉ tiêu về kinh tế, tài chính, đời sống, nhằm đo lường hiệu quả chi tiêu công và tăng tính minh bạch trong quản lý hành chính.

Cố vấn trưởng dự án JICA, ông Chinone Koichi, chia sẻ: Nhật Bản từng gặp nhiều khó khăn khi xây dựng bộ chỉ số, song kết quả đạt được rất tích cực. Theo ông, Việt Nam cần coi bộ chỉ số không phải là đích đến, mà là công cụ để Chính phủ phục vụ người dân tốt hơn, hướng tới quản trị hiện đại, minh bạch.

Hướng tới nền hành chính số lấy dữ liệu làm trung tâm

Kết luận hội nghị, ông Nguyễn Quang Tùng khẳng định: Xây dựng bộ chỉ số chỉ đạo điều hành là vấn đề mang tính cấp bách hiện nay. Bộ chỉ số không chỉ để đo lường, đánh giá mà còn giúp đổi mới phương pháp làm việc, nâng cao khả năng phân tích, ra quyết định chính sách dựa trên dữ liệu.

Theo ông, thành công của nhiệm vụ này phụ thuộc vào ba yếu tố: sự chỉ đạo thống nhất từ Trung ương tới địa phương; tinh thần đổi mới tư duy quản lý, khai thác hiệu quả dữ liệu; và sự ứng dụng mạnh mẽ của công nghệ số, trí tuệ nhân tạo cùng các công cụ phân tích hiện đại.

Trong thời gian tới, Văn phòng Chính phủ sẽ tiếp tục ban hành Chiến lược dữ liệu, coi dữ liệu là tài nguyên chiến lược, phục vụ trực tiếp công tác tham mưu, tổng hợp, điều hành theo thời gian thực. Đồng thời, Văn phòng Chính phủ sẽ triển khai thí điểm xây dựng Bộ chỉ số tại một số địa phương, trước khi nhân rộng.

Ông Nguyễn Quang Tùng nhấn mạnh: "Cơ sở dữ liệu quốc gia là nền tảng, Bộ chỉ số chỉ đạo điều hành chính là công cụ để biến dữ liệu thành sức mạnh, phục vụ người dân và doanh nghiệp. Đây là quá trình lâu dài, đòi hỏi sự kiên trì, nhưng nếu có sự chung tay của tất cả các bộ, ngành, địa phương, chúng ta sẽ đạt được kết quả vững chắc".

Từ kết quả hội nghị, có thể thấy xây dựng Bộ chỉ số chỉ đạo, điều hành là công việc khó, bởi hiện chưa có mẫu chuẩn sẵn có, cũng như yêu cầu đồng bộ dữ liệu trên phạm vi cả nước. Tuy nhiên, chính sự khó khăn này lại là động lực để các cơ quan quản lý cùng chung tay.

Việc huy động nguồn lực, đào tạo nhân lực kỹ thuật số, gắn kết hợp tác quốc tế, đồng thời tận dụng tối đa trí tuệ nhân tạo và công nghệ phân tích dữ liệu sẽ là hướng đi quan trọng. Kinh nghiệm từ Nhật Bản cho thấy, Bộ chỉ số chỉ đạo điều hành không phải quy định cứng, mà là công cụ tham khảo, nhưng giá trị lớn nhất chính là thay đổi cách làm việc của bộ máy hành chính theo hướng khoa học, minh bạch, phục vụ hiệu quả hơn.

Thay mặt lãnh đạo Văn phòng Chính phủ, ông Nguyễn Quang Tùng đề nghị các bộ, ngành, địa phương tiếp tục phối hợp, đồng hành trong quá trình hoàn thiện, triển khai Bộ chỉ số cũng như thực hiện các nhiệm vụ trong Kế hoạch hành động chuyển đổi số giai đoạn 2024-2025, định hướng đến 2030.

Với sự hỗ trợ từ JICA, cùng quyết tâm của hệ thống hành chính Việt Nam, Bộ chỉ số chỉ đạo, điều hành hứa hẹn sẽ trở thành công cụ quan trọng góp phần thúc đẩy hình thành nền hành chính số, minh bạch, hiện đại, lấy dữ liệu làm trung tâm và người dân, doanh nghiệp là mục tiêu phục vụ.

Minh Anh