Nghị quyết 68/NQ-CP: Chương trình cải cách mạnh mẽ của Chính phủ

* Nghị quyết 68 có phạm vi áp dụng toàn diện

* Họp báo về Chương trình đơn giản hóa quy định về hoạt động kinh doanh

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng phát biểu tại buổi họp báo. Ảnh: Hoàng Giang

Chiều 30/9, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng, Người phát ngôn của Chính phủ chủ trì họp báo về Chương trình cắt giảm, đơn giản hóa quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh giai đoạn 2020-2025 theo Nghị quyết 68/NQ-CP của Chính phủ, được Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ký ban hành ngày 12/5/2020.

.

Cùng dự họp báo có đại diện lãnh đạo các Bộ, cơ quan ngang bộ; Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Vũ Tiến Lộc; Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam Nguyễn Văn Thân, Phó Chủ tịch Hội đồng tư vấn cải cách TTHC của Thủ tướng Chính phủ...

.

Mục tiêu là phục vụ người dân, doanh nghiệp tốt hơn

.

Phát biểu tại họp báo, Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP nhấn mạnh, trong những năm qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ luôn quan tâm, coi trọng cải cách hành chính nói chung và cải cách thủ tục hành chính (TTHC) nói riêng, cải cách thể chế, xây dựng Chính phủ điện tử trong hoạt động của các cơ quan nhà nước để phục vụ người dân, doanh nghiệp ngày một tốt hơn.

.

Trong giai đoạn 2007-2010, thực hiện thành công Đề án đơn giản hóa TTHC trên các lĩnh vực quản lý nhà nước, Việt Nam cắt giảm, đơn giản hóa 4.818/5.421 TTHC (cắt giảm 37,31% TTHC tương ứng với khoảng gần 30.000 tỷ đồng mỗi năm).

.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP nhấn mạnh, sau những thành công đó, tinh thần cải cách vẫn được tiếp nối với nhiều chương trình cắt giảm quy định hằng năm. Điển hình như Đề án tổng thể đơn giản hóa TTHC, giấy tờ công dân và các cơ sở dữ liệu liên quan đến quản lý dân cư giai đoạn 2013 - 2020; Đề án đơn giản hóa chế độ báo cáo trong hoạt động của các cơ quan hành chính nhà nước của Thủ tướng Chính phủ năm 2017, các Nghị quyết 19/NQ-CP; Nghị quyết số 02/NQ-CP của Chính phủ về thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia từ năm 2014 đến nay…

.

Thực hiện các chương trình này, đã có hàng nghìn điều kiện kinh doanh, danh mục hàng hóa kiểm tra chuyên ngành và TTHC đã được cắt giảm, đơn giản hóa, tạo thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh, được cộng đồng doanh nghiệp và người dân ghi nhận, góp phần quan trọng vào việc nâng cao chất lượng thể chế, cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

.

Kết quả cải cách đó đã góp phần quan trọng trong việc nâng cao vị thế của Việt Nam trong các xếp hạng thế giới, cụ thể như: Xếp hạng môi trường kinh doanh toàn cầu giai đoạn 2016-2020 của Ngân hàng Thế giới, Việt Nam tăng 20 bậc, xếp thứ 70/190 quốc gia, nền kinh tế và xếp thứ 5 trong ASEAN; Xếp hạng Năng lực cạnh tranh toàn cầu GCI 4.0 do Diễn đàn kinh tế thế giới thực hiện, năng lực cạnh tranh của Việt Nam tăng 10 bậc giai đoạn 2018-2019, từ 77 lên 67/141 quốc gia và xếp thứ 7 trong ASEAN; Tạp chí US News &World xếp Việt Nam đứng thứ 8/80 và thuộc trong số 10 quốc gia top đầu có nền kinh tế tốt nhất để đầu tư.

.

Tuy nhiên, theo Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP, bên cạnh những thành quả đó, cũng phải nhìn nhận một thực tế là trong các văn bản pháp luật hiện nay vẫn còn tồn tại nhiều quy định bất cập, đang là rào cản cho hoạt động sản xuất, kinh doanh, chưa tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, người dân.

.

Việc cải cách một số nơi vẫn còn hình thức, thậm chí có tình trạng cắt bỏ quy định này lại mọc ra quy định khác gây khó khăn hơn đối với hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, người dân. Bên cạnh đó, việc thực hiện TTHC chủ yếu vẫn bằng phương thức thủ công; người dân, doanh nghiệp còn phải nộp nhiều loại giấy tờ, đi lại nhiều nơi, phát sinh gánh nặng hành chính không cần thiết.

.

Toàn cảnh họp báo. Ảnh: Hoàng Giang

Quyết tâm cải cách mạnh mẽ của Chính phủ

.

Nhằm tiếp tục thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước về cải cách thể chế, cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh, ngày 12/5/2020, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 68/NQ-CP về Chương trình cắt giảm, đơn giản hóa quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh giai đoạn 2020-2025.

.

"Từ kinh nghiệm cải cách của các nước thuộc khối OECD và thực tiễn cải cách của nước ta thời gian qua, Chương trình cải cách này được tiếp cận theo cách làm mới, mang tính tổng thể, có hệ thống, công khai, minh bạch", Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP cho biết.

.

Thực hiện Chương trình này, các Bộ, ngành ngoài việc tập trung vào cải cách các quy định theo hướng quy định đơn giản, thuận lợi và minh bạch hơn, cũng cần tập trung vào cải thiện và đổi mới mạnh mẽ khâu tổ chức thực hiện các quy định, đẩy mạnh dịch vụ công trực tuyến mức độ 3-4 để nâng cao chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, tăng cường tính công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình trong các hoạt động của các cơ quan hành chính, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu của người dân, doanh nghiệp.

.

Chương trình đặt ra mục tiêu cụ thể, trong giai đoạn từ năm 2020 đến năm 2025, cắt giảm, đơn giản hóa ít nhất 20% số quy định và cắt giảm ít nhất 20% chi phí tuân thủ quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh tại các văn bản đang có hiệu lực thi hành tính đến hết ngày 31/5/2020 được các bộ, cơ quan thống kê, tính chi phí tuân thủ và công bố lần đầu (trước ngày 31/10/2020).

.

Thực hiện nhiệm vụ Chính phủ giao, đến nay, các Bộ, ngành đã ban hành Kế hoạch cắt giảm, đơn giản hóa quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh thuộc phạm vi quản lý; thành lập Tổ công tác thực hiện Nghị quyết số 68 và lập Danh mục thống kê các quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh thuộc phạm vi quản lý.

.

Văn phòng Chính phủ đã xây dựng công cụ cải cách và tài liệu hướng dẫn các Bộ, ngành thực hiện thống kê, rà soát, đánh giá, tính chi phí tuân thủ, đề xuất phương án cắt giảm, đơn giản hóa các quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh, phần mềm này sẽ chính thức được đưa vào thực hiện kể từ ngày 01/10/2020.

.

Để thực hiện có hiệu quả Chương trình cải cách này, Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng đề nghị các Bộ, ngành tập trung cải cách mạnh mẽ các quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh theo Chương trình cắt giảm, đơn giản hóa quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh giai đoạn 2020-2025 ban hành kèm theo Nghị quyết số 68/NQ-CP ngày 12/5/2020 của Chính phủ.

.

Hai là, thúc đẩy việc giải quyết TTHC (TTHC) trên môi trường điện tử, tập trung lựa chọn, tái cấu trúc quy trình, cung cấp trên môi trường điện tử các TTHC có nhu cầu lớn, liên quan nhiều đến hoạt động của người dân, doanh nghiệp kết nối, tích hợp với Cổng dịch vụ công quốc gia; ban hành và triển khai Kế hoạch số hoá kết quả giải quyết TTHC.

.

Ba là, tiếp tục đổi mới lề lối phương thức làm việc thông qua việc xử lý hồ sơ công việc trên môi trường điện tử, thực hiện gửi nhận văn bản điện tử liên thông 4 cấp chính quyền; chuyển đổi từng bước việc điều hành dựa trên giấy tờ sang điều hành bằng dữ liệu theo quy định tại Nghị định số 09/2019/NĐ-CP; đẩy mạnh việc thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết TTHC cho người dân, doanh nghiệp theo hướng nâng cao chất lượng phục vụ, không theo địa giới hành chính, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, giảm thời gian đi lại, chi phí xã hội và tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp.

.

Bốn là, tổ chức tiếp nhận, xử lý kịp thời các phản ánh, kiến nghị của người dân, doanh nghiệp trên Cổng Dịch vụ công quốc gia và Cổng dịch vụ công cấp bộ, cấp tỉnh. Tăng cường đối thoại, tham vấn, đổi mới phương pháp, quy trình, nâng cao chất lượng lấy ý kiến doanh nghiệp, người dân về các quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh đang có hiệu lực thi hành cũng như các quy định dự kiến sẽ ban hành thông qua hội nghị, hội thảo và trực tiếp trên Cổng tham vấn do Văn phòng Chính phủ xây dựng, quản lý.

.

Về phía các địa phương, Bộ trưởng, Chủ nhiệm đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đẩy mạnh tuyên truyền và triển khai có hiệu quả việc thực hiện TTHC trên môi trường điện tử; thực hiện kết nối, tích hợp, cung cấp dịch vụ công trực tuyến và thanh toán trực tuyến trên Cổng dịch vụ công quốc gia; đổi mới việc thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết TTHC cho người dân, doanh nghiệp không theo địa giới hành chính...

.

Về phía Hội đồng tư vấn cải cách TTHC của Thủ tướng Chính phủ và các Hiệp hội doanh nghiệp, đề nghị tích cực tham gia ý kiến đối với các quy định trong dự thảo các văn bản quy phạm pháp luật, phương án cắt giảm, đơn giản hóa quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh của các Bộ, ngành trên Cổng tham vấn tại địa chỉ http://nq68.baocaochinhphu.gov.vn/.

.

Bên cạnh đó, huy động sự tham gia của các tổ chức, doanh nghiệp, người dân gửi phản ánh, kiến nghị về những khó khăn, vướng mắc, rào cản trong hoạt động kinh doanh; kịp thời đề xuất, kiến nghị với Thủ tướng Chính phủ những giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong hoạt động kinh doanh của cộng đồng doanh nghiệp.

.

"Cải cách để quy định tốt hơn cho phục hồi sau đại dịch Covid-19 là yêu cầu tất yếu của mỗi quốc gia. Chúng ta hãy cùng nhau chung tay cải cách các quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh để doanh nghiệp, người dân được thụ hưởng những thành quả cải cách, góp phần đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững", Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP nhấn mạnh.

.

Chuyên gia Cục Kiểm soát thủ tục hành chính (VPCP) giới thiệu với các đại biểu về công cụ cải cách quy định  liên quan đến hoạt động kinh doanh. - Ảnh: Hoàng Giang

Các công cụ cải cách

.

Tại họp báo, chuyên gia Cục Kiểm soát thủ tục hành chính (VPCP) đã giới thiệu với các đại biểu về công cụ cải cách quy định  liên quan đến hoạt động kinh doanh. Lấy ví dụ cụ thể về các quy định về kinh doanh casino, chuyên gia làm rõ cách thức rà soát, thống kê và tiến hành cải cách, cắt giảm các quy định liên quan. 

.

Theo chuyên gia này, từ năm 2007 tới nay, chúng ta đã chứng kiến ba làn sóng cải cách các quy định, thủ tục, như được thể hiện trong bảng sau:

 

.

Các yêu cầu của chương trình cải cách lần này là:
- Bao trùm toàn bộ các ngành nghề kinh doanh, toàn bộ các quy định hiện hành và dự thảo
- Tiếp cận tổng thể, và lấy doanh nghiệp làm trung tâm
- Ứng dụng công nghệ thông tin để cải cách
- Đánh giá, theo dõi, giám sát quá trình cải cách theo thời gian thực
- Doanh nghiệp, người dân tham gia vào quá trình cải cách, và giám sát kết quả thực hiện tại các Bộ, ngành.

.

Bài bản hơn trong thúc đẩy cải cách thể chế

.

Phát biểu tại cuộc họp báo, Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc nhắc lại, trong nhiệm kỳ này, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã nhiều lần nhấn mạnh vai trò quan trọng của công tác hoàn thiện thể chế, “thể chế, thể chế và thể chế”. Trong quá trình cải cách và hoàn thiện thể chế, đánh giá đặc biệt cao vai trò của VPCP và Hội đồng tư vấn cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ trong giải quyết các xung đột, vướng mắc về thể chế.  

 

.

Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc phát biểu tại họp báo. - Ảnh: Hoàng Giang

Theo ông Vũ Tiến Lộc, có 3 đợt sóng cải cách ngay trong nhiệm kỳ này của Chính phủ.

.

Thứ nhất, năm 2016, đợt sóng cải cách đầu tiên, xóa bỏ hàng ngàn giấy phép con theo Luật Đầu tư và Luật Doanh nghiệp 2014, với yêu cầu điều kiện kinh doanh chỉ được quy định trong Luật và Nghị định. Chính phủ đã thành công trong việc khai tử hàng nghìn giấy phép con trong các thông tư, cắt giảm các điều kiện kinh doanh.

.

Đợt sóng thứ hai là rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa 50% các điều kiện kinh doanh và thủ tục kiểm tra chuyên ngành với tinh thần rất quyết liệt.

.

Và hiện nay là đợt sóng thứ ba, với Nghị quyết số 68 đặt mục tiêu cắt giảm 20% các quy định về kinh doanh trong 5 năm tới. Nghị quyết này cũng gắn với một chương trình rất lớn là rà soát, xóa bỏ những chồng chéo, xung đột, bất hợp lý trong các quy định về kinh doanh.

.

“Một nhiệm kỳ với ba đợt sóng, Chính phủ đã thành công với việc thúc đẩy cải cách thể chế, với cách thức thực hiện bài bản hơn. Đây cũng là nhiệm kỳ Chính phủ đầu tiên đặt mục tiêu phát triển 1 triệu doanh nghiệp và chương trình nghị sự cải thiện môi trường kinh doanh theo Nghị quyết 19, Nghị quyết 02 quyết liệt hơn”.

.

Theo khảo sát của VCCI, thời gian qua, tỷ lệ doanh nghiệp phải xin giấy phép về điều kiện kinh doanh giảm từ 58% xuống còn 48%, tức giảm 10% và tỷ lệ doanh nghiệp gặp khó khăn khi xin giấy phép cũng giảm 10%. Đây không chỉ là vấn đề tiền bạc hay thời gian mà còn là vấn đề niềm tin, các kết quả này cho thấy niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp đã tăng lên.

.

Nghị quyết 68 có nhiều điểm mới. Trước hết, Nghị quyết không chỉ đề cập đến điều kiện kinh doanh hay TTHC mà toàn bộ các quy định về kinh doanh. Bởi trong thực tế, một bản phụ lục hay một biểu mẫu trong thông tư cũng có thể gây khó khăn cho doanh nghiệp...

.

Điểm thứ hai, tinh thần của Nghị quyết là giảm bớt tối đa các văn bản, hạn chế tối đa tình trạng một thông tư có thể ảnh hưởng tới nhiều doanh nghiệp.

.

Thứ ba, cách làm một văn bản sửa nhiều văn bản có thể giúp sửa đổi các quy định một cách nhanh chóng hơn...

.

Cùng với đó, rà soát không chỉ các văn bản đã có hiệu lực mà còn sửa đổi cả các văn bản đang trong quá trình soạn thảo. Bảo đảm khả năng thực thi, thúc đẩy thực hiện chính sách cải cách trong thực tế. Cộng hưởng với các cải cách trong thực hiện Chính phủ điện tử, thực hiện các thủ tục trực tuyến...

.

"Rất hy vọng, Nghị quyết 68 sẽ thúc đẩy một đợt sóng cải cách mới về các quy định kinh doanh, rất quan trọng với nền kinh tế Việt Nam", ông Vũ Tiến Lộc phát biểu. 

.

Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Nguyễn Văn Thân chia sẻ với VPCP, Hội đồng Tư vấn cải cách thủ tục hành chính về những khó khăn trong quá trình cải cách các quy định, thủ tục; đánh giá cao các nội dung của Nghị quyết 68, nhất là quan điểm đẩy mạnh xây dựng Chính phủ điện tử, thực hiện các thủ tục trên môi trường điện tử, đề cao trách nhiệm người đứng đầu…

.

"Chúng tôi ủng hộ tối đa Nghị quyết này và mong chúng ta làm sao phối hợp để đưa Nghị quyết này vào cuộc sống", ông Nguyễn Văn Thân nói. 

.

Kết thúc họp báo, Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng nhắc lại tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc là cải cách phải thực chất, kết quả cải cách phải quy ra được thời gian và chi phí tiết kiệm được, được các tổ chức quốc tế, người dân và doanh nghiệp thừa nhận. Người phát ngôn của Chính phủ đề nghị các cơ quan báo chí tiếp tục truyền thông để người dân và doanh nghiệp hiểu rõ hơn chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ; các cơ quan liên quan sẽ tiếp tục lắng nghe các ý kiến phản ánh để thực hiện tốt chương trình cải cách này. .

.

Gia Huy-Hoàng Giang